"The Aquarist`s Encyclopaedia" Günther Sterba
Wydawnictwo Edition Leipzig
Leipzig 1983
605 stron
Wydawnictwa NRD zaskakują nas coraz częściej nowymi publikacjami z interesującej nas tu dziedziny – akwarystyki. Również i wznowienia dawniejszych opracowań w nowej formie nie należą do rzadkości. Encyklopedia, którą pragnę Czytelnikom przedstawić, jest pewnego rodzaju podsumowaniem, ujęciem w jedną całość, wiedzy związanej z akwarystyką i ichtiologią, w szerokim rozumieniu tych pojęć. O napisanie takiego dzieła mógł się pokusić jedynie wybitny naukowiec, mający dokładne rozeznanie nie tylko w swojej specjalności, lecz również w dziedzinach pokrewnych. To duże dzieło, o objętości przeszło 600 stron, obejmuje hasła z wielu dziedzin,opracowane przez sześciu naukowców oraz głównego autora prof. dr Sterbę, zajmującego się zoobiologią i neuroendokrynologią. Z faktu tego wynika wniosek, że w obecnych czasach opracowanie dzieła o charakterze encyklopedycznym możliwe jest jedynie w zespole. Jedną z przyczyn tego jest bardzo szybki i objętościowo znaczny przyrost wiedzy w poszczególnych dziedzinach.
Zawarte w omawianej encyklopedii hasła w skondensowanej formie obejmują takie dziedziny jak: ryby słodkowodne i morskie ich systematyka, anatomia, fizjologia, embriologia, genetyka, hodowla, etologia (nauka o zachowaniu się zwierząt), zoogeografia, choroby, sposoby transportowania oraz ekologia (nauka badająca wzajemne zależności pomiędzy organizmami i ich zespołami, a ich żywym i martwym środowiskiem).Następną grupę stanowią hasła poświęcono roślinom wodnym ich budowie, rozmnażaniu itp. Dalsze bardzo ciekawie ujęte hasła omawiają takie zagadnienia jak akwariowe urządzenia techniczno, chemię wody dla potrzeb hodowli domowych oraz historię ichtiologii i akwarystyki. Poszczególne hasła uszeregowane su w porządku alfabetycznym od A do Z. Niektóre z nich, nierzadko, obejmują całą stronę. Na każdej stronie znajdują się przociętnie 2-3 rysunki, względnie czarno-białe lub wielobarwne fotografio, stanowiące doskonałe uzupełnienie tekstu.
Pełna ocena tak obszernego dzieła jest niezmiernie trudna i w zasadzie możliwa jedynie w stosunku do pojedynczych haseł, których liczba jest bardzo duża. Hasła opracowano w taki sposób, by pozwoliły one czytającemu zapoznać się z ich znaczeniem i doprowadziły do znacznego poszerzenia wiadomości z różnorodnego wachlarza dziedzin wiedzy.
Należy się liczyć z wystąpieniem w tym opracowaniu pewnych nieaktualnych już dziś nazw łacińskich ryb i roślin, co wydaje się być jednak uchybieniem , nieuniknionym wobec ciągle wprowadzanych zmian i rewizji w systematyce biologicznej.
Encyklopedia wydana została bardzo starannie i z pewnością winna się znaleźć w bibliotece każdego, głębiej traktującego swe hobby akwarysty.
AKWARIUM Nr 56 (2/80)
Opr. Henryk Kilka